Vai trò của Thẩm phán và Quản tài viên trong các vụ phá sản
Phá sản là quá trình phức tạp đòi hỏi sự tham gia của nhiều bên có trách nhiệm và quyền hạn theo luật định, trong đó Thẩm phán và Quản tài viên đóng vai trò trung tâm. Với vai trò đặc thù, Thẩm phán và Quản tài viên không chỉ đảm bảo quy trình phá sản diễn ra đúng pháp luật mà còn góp phần tối ưu hóa tài sản, bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Trong bài viết này, chúng ta sẽ phân tích chi tiết vai trò của Thẩm phán và Quản tài viên trong các vụ phá sản, dựa trên quy định của Luật Phá sản 2014.
1. Vai trò của Thẩm phán trong thủ tục phá sản
Thẩm phán là người có thẩm quyền cao nhất trong việc giám sát và quyết định các vấn đề liên quan đến thủ tục phá sản của doanh nghiệp. Theo Điều 9 Luật Phá sản 2014, Thẩm phán có những nhiệm vụ và quyền hạn như sau:1. Xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến việc giải quyết yêu cầu mở thủ tục phá sản trong trường hợp cần thiết.
1. Xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến việc giải quyết yêu cầu mở thủ tục phá sản trong trường hợp cần thiết.
2. Quyết định mở hoặc không mở thủ tục phá sản.
3. Quyết định chỉ định hoặc thay đổi Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản.
4. Giám sát hoạt động của Quản tài viên, doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản.
7. Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.
10. Quyết định công nhận Nghị quyết của Hội nghị chủ nợ về phương án phục hồi hoạt động kinh doanh.
11. Quyết định đình chỉ tiến hành thủ tục phá sản.
12. Quyết định tuyên bố phá sản đối với doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
15. Phải từ chối giải quyết phá sản nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 10 của Luật này.
16. Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
Với vai trò giám sát và điều hành, Thẩm phán không chỉ đảm bảo quá trình phá sản diễn ra đúng quy định pháp luật mà còn góp phần bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan trong vụ việc.
2. Vai trò của Quản tài viên trong thủ tục phá sản
Quản tài viên hoặc doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý tài sản và giám sát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong quá trình phá sản. Theo Điều 16 Luật Phá sản 2014, nhiệm vụ và quyền hạn của Quản tài viên bao gồm:
1. Quản lý tài sản, giám sát hoạt động kinh doanh, thanh lý tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán, gồm:
a) Xác minh, thu thập, quản lý tài liệu, chứng cứ liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, hợp tác xã;
b) Lập bảng kê tài sản, danh sách chủ nợ, danh sách người mắc nợ;
c) Bảo quản tài sản; ngăn chặn việc bán, chuyển giao tài sản mà không được phép của Thẩm phán; ngăn chặn việc tẩu tán tài sản; tối đa hóa giá trị tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã khi bán, thanh lý tài sản;
d) Giám sát hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã theo quy định của pháp luật;
đ) Được thuê cá nhân, tổ chức thực hiện công việc theo quy định của pháp luật;
e) Đề xuất với Thẩm phán về việc bán tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã để bảo đảm chi phí phá sản;
g) Bán tài sản theo quyết định của Thẩm phán để bảo đảm chi phí phá sản;
h) Tổ chức việc định giá, thanh lý tài sản theo quy định của Luật này; báo cáo cơ quan thi hành án dân sự, thông báo đến người tham gia thủ tục phá sản có liên quan về việc giao cho cá nhân, tổ chức thực hiện thanh lý tài sản;
i) Gửi các khoản tiền thu được vào tài khoản do Tòa án nhân dân, cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền mở tại ngân hàng.
2. Đại diện cho doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã không có người đại diện theo pháp luật.
3. Báo cáo về tình trạng tài sản, công nợ và hoạt động của doanh nghiệp, hợp tác xã, tham gia xây dựng kế hoạch phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán.
4. Đề nghị Thẩm phán tiến hành các công việc sau:
a) Thu thập tài liệu, chứng cứ;
b) Tuyên bố giao dịch vô hiệu và quyết định thu hồi tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã bị bán hoặc chuyển giao bất hợp pháp;
c) Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; áp dụng biện pháp xử phạt hành chính; chuyển hồ sơ sang cơ quan có thẩm quyền xử lý về hình sự theo quy định của pháp luật.
5. Được hưởng thù lao và thực hiện trách nhiệm bảo hiểm nghề nghiệp theo quy định của pháp luật.
6. Báo cáo việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình theo yêu cầu của Thẩm phán, cơ quan thi hành án dân sự; chịu trách nhiệm trước Thẩm phán, cơ quan thi hành án dân sự và pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Với vai trò quan trọng trong việc quản lý và bảo vệ tài sản doanh nghiệp, Quản tài viên đảm bảo rằng quy trình phá sản không chỉ tuân thủ đúng luật pháp mà còn bảo vệ tối đa quyền lợi của các chủ nợ.
Kết luận
Vai trò của Thẩm phán và Quản tài viên trong các vụ phá sản là vô cùng quan trọng, góp phần đảm bảo rằng quá trình phá sản diễn ra minh bạch, đúng pháp luật và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan. Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, việc hiểu rõ vai trò của các bên trong quy trình phá sản không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của doanh nghiệp mà còn giúp ổn định môi trường kinh doanh chung.
